‘Omarm je emoties’ en Affect Fobie Therapie (AFT)

Zoals elders op deze site beschreven, gaat het oplopen van NAH onvermijdelijk gepaard met het ervaren van negatieve gevoelens (zoals somberheid, frustratie, angst en onrust). Dit is vaak een (logische) reactie op het bewustwordingsproces en de verlieservaring na hersenletsel, ziekte, etc. Na ieder verlies in feite. …En vaak treedt dan de (onbewuste) reflex op om het ervaren van dit soort emoties op de een of andere manier te vermijden. Via vluchten, vechten of ‘bevriezen’… Dit is menselijk. Vaak is dit ook nog een kwestie van ‘jong geleerd, oud gedaan’ (zie ook: Schematherapie). Helaas blijkt deze aanpak doorgaans – vroeger of later – niet zo goed te werken… In ieder geval niet wanneer dit de standaard wordt… Gevoelens hebben we ook niet voor niets: ze horen bij ons…!
Affect Fobie Therapie (AFT) haakt hierop in – lees hier meer over wat AFT precies is. Een samenvatting:
- “Gevoelens geven energie en kleur aan ons leven. Ze helpen ons om de juiste keuzes te maken, om dicht bij anderen te zijn en om grenzen te stellen als dat nodig is. Maar gevoelens kunnen ook beangstigend zijn… Bijv. als we vrezen overweldigd te worden door wat we ervaren. Of als we, op de een of andere manier, geleerd hebben dat emoties ‘er niet mogen zijn’.
  …Dan kunnen we bang worden voor wat we voelen (of zelfs verlangen), en een zogenoemde emotie- of affectfobie ontwikkelen (McCullough)…:

…We trekken ons dan terug. We (dreigen te) vervreemden van anderen.
We durven niet meer kwetsbaar te zijn. En we missen plezier in ons leven…”

⇒ In zulke gevallen kan een therapie die focust op de angst voor gevoelens behulpzaam zijn. AFT heeft als doel emoties weer toe te laten en te leren hanteren.
→ Zie ook meer uitleg op de site van mijn docent AFT, met ook een link naar een wetenschappelijk artikel over de opzet en effectiviteit van AFT.

Toch voelen we vaak genoeg! Dan vermijden we die emoties toch niet?? ……Maar we komen vaak niet zo gemakkelijk tot de kern van de ‘blokkade’ – waardoor ‘het niet stroomt’ (geen flow)… Want vaak ‘stapelen’ we (onbewust) emoties op – om maar niet met de neus op de feiten gedrukt te worden van ‘waar de schoen werkelijk wringt’… Tegen beter weten in natuurlijk.
- We zijn bijv. bang voor het voelen van verdriet. En daardoor reageren we juist boos: op anderen …of op onszelf. Of we worden steeds somberder… Of angstiger. Of een mix hiervan…
- Dit wordt allemaal afweer genoemd. En dit kan helaas problemen geven in relaties met andere mensen. Of het versterkt een gebrek aan vertrouwen: in onszelf, in anderen, in de toekomst… Ook kan het ons afhouden van de nodige rouw- en verliesverwerking…
  - …Zoals ook nodig is bij de confrontatie met de (blijvende) gevolgen van NAH – vooral in de chronische fase. Dit sluit ook aan bij het hiervoor beschreven behandeldoel nr. 2.

In AFT leert u de afweer te herkennen, los te laten en evt. te veranderen. Hierdoor zit u minder ‘gevangen’ in patronen, die eerder in uw leven misschien helpend zijn geweest (bijv. gericht op het vermijden van het voelen van verdriet)… Maar die u nu in de weg zitten.
- …Zodat u vrijer kunt leven en keuzes kunt maken die bij u passen. Zie ook behandeldoelen nr. 4 & 5.
Uit onderzoek blijkt dat AFT vooral goed helpt bij mensen die (altijd al) de neiging hebben om emotionele confrontaties uit de weg te gaan. Het helpt hen om zichzelf beter te begrijpen en minder vermijdend te zijn.
- De therapie is minder geschikt voor mensen die (altijd al) moeite hebben om hun impulsen te beheersen.
  - Dit kan ook een primair gevolg van NAH zijn. Wellicht niet meer in de chronische fase. Maar ik zal hier dus goed op letten en dit natuurlijk met u overleggen.

Nog wat ‘leesvoer’:

Net zoals de Mindfulness-benadering aangeeft, zijn allerlei lichaamssignalen vaak richtinggevend bij het ontdekken van wat je op een moment werkelijk voelt. …En dus om te weten hoe het nu echt met je gaat: zo sta je in contact met jezelf. Dat laten deze onderzoeksplaatjes mooi zien (zie vooral Fig.2 in het artikel, in PNAS) – lichaam en geest zijn immers één systeem!
Dit artikel uit Psychologie Magazine, mei 2014, is interessant om als achtergrond over AFT te lezen. ….Emoties als onmisbaar kompas. Incl. een checklist van of u moeilijk gevoelens toelaat.
In dit artikel (en ook op de overige sites waar ik hier naar verwijs) wordt het zelfhulpboek ‘Omarm je Emoties’ (2013) aangeraden – zie hier wat recensies:
- “…dit biedt de volgende stap van mindfulness. Het boek helpt om je angsten te verminderen en met de kracht van je gevoelens je leven in te richten, zoals je dat zelf echt wilt”.
- “De muren die we om ons heen bouwen om verdriet buiten te houden, houden ook de blijdschap buiten.” … “Gevoelens zijn als een telefoon die blijft rinkelen tot je hem opneemt.”
- “ ‘Omarm je emoties’ wordt meer en meer gebruikt als basisboek voor mensen die niet lekker in hun vel zitten en vastlopen in hun leven. Het geeft waardevolle en praktische informatie over hoe je met gevoelens om kunt gaan.”
Of, zoals ik zelf wel vaker zeg…: